Reuters
Health, 04/1/2011
Nguy cơ này tăng thậm chí còn tăng
cao hơn ở những phụ nữ phải cắt bỏ đồng thời cả hai buồng trứng. Tuy nhiên, các
nhà khoa học Thụy Điển cho rằng việc CBTC hoặc buồng trứng thực sự đều có thể
gây ra bệnh tim mạch.
Trong trao đổi với Reuters Health, TS
Daniel Altman thuộc Viện Karolinska nói: “Bản thân việc CBTC là một thủ thuật
khá an toàn nhưng một số loại phẫu thuật có thể liên quan với những nguy cơ
chưa thể hiện ngay mà là làm tăng nguy cơ trong thời gian dài”. Ông cho biết
thêm: “Đó là điều ít nhất cần xem xét trước khi tiến hành những (thủ thuật) gì
không đảo ngược được”.
Cứ 3 phụ nữ Mỹ thì có 1 người phải CBTC tại một số thời điểm trong
đời vì nhiều lý do khác nhau, từ u xơ hoặc lạc nội mạc tử cung đến đau vùng chậu
mạn tính. Ung thư hiếm khi là nguyên nhân phải phẫu thuật, mặc dù cắt bỏ buồng
trứng thường là để phòng ngừa ung thư buồng trứng.
Trong khi đó, bệnh tim mạch như đau tim, bệnh mạch vành và đột quỵ
vẫn là kẻ thù số một của phụ nữ.
Để xác định xem có tồn tại mối liên quan này
không, Altman và cộng sự đã nghiên cứu hơn 800.000 phụ nữ cắt và chưa cắt bỏ tử
cung trong suốt 3 thập kỷ qua. Tính trung bình họ được theo dõi trong khoảng 10
năm.
Sau khi tính tới một số yếu tố có thể giải
thích cho sự khác biệt về nguy cơ – như tình trạng tài chính và tuổi của phụ nữ
tại thời điểm CBTC, các nhà khoa học nhận thấy, phụ nữ cắt bỏ tử cung trước tuổi
50 bị tăng gần 20% nguy cơ mắc bệnh tim mạch so với những phụ nữ vẫn còn cả tử
cung và buồng trứng.
Những phụ nữ đã cắt bỏ cả tử cung và buồng trứng có nguy cơ tim mạch
đa dạng hơn, nó có thể ngang bằng với phụ nữ không trải qua bất kỳ phẫu thuật
nào hoặc tăng hơn gấp đôi so với phụ nữ chỉ CBTC.
Các tác giả báo cáo trên The
European Heart Journal là thời điểm thực hiện 2 phẫu thuật này đóng một vai
trò quan trọng.
Ví dụ, trong số 100 phụ nữ <50 tuổi đã cắt bỏ buồng trứng trước
hoặc cùng thời điểm với CBTC thì có khoảng 4 người mắc bệnh tim, đột quỵ hoặc
đau tim trong suốt 10 năm. Trong khi đó, cứ 100 phụ nữ CBTC và sau đó mới cắt bỏ
buồng trứng thì có 2 người mắc bệnh tim mạch. Tỷ lệ này tương đương với tỷ lệ ở
những phụ nữ không phải phẫu thuật.
Với cỡ mẫu lớn của nghiên cứu này, nhóm nghiên cứu cũng có thể
tách riêng ảnh hưởng của những phẫu thuật này theo các dạng bệnh tim mạch cụ thể.
Altman nhận xét “Chúng tôi thấy nguy cơ là rõ ràng khi xét tới đột quỵ,
đau tim hoặc suy tim”.
Tuy nhiên, các tác giả không tìm thấy mối liên quan tương tự ở những
phụ nữ ≥50 tuổi CBTC.
Altman cho rằng, những thay đổi
hormon diễn ra sau khi CBTC hoặc buồng trứng có thể là nguyên nhân làm tăng
nguy cơ thường thấy ở nhóm phụ nữ trẻ hơn. Nghiên cứu trước đây cho thấy, CBTC
có thể làm giảm lưu lượng máu tới buồng trứng, cơ quan tạo estrogen. Cắt bỏ buồng
trứng được biết đến là nguyên nhân gây mãn kinh sớm – tình trạng vốn đã có mối
liên quan với tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Trước đây nhóm nghiên cứu đã liên hệ cắt bỏ tử cung với các vấn đề
sức khỏe khác như tiểu tiện không tự chủ và ung thư thận. Altman cho biết:
“Chúng ta đang bổ sung thêm nguy cơ nữa. Nếu gộp tất cả những nguy cơ này với
nhau thì tôi nghĩ rằng chúng ta đang có việc với thủ thuật mà có thể gây ra nhiều
loại bệnh và thậm chí còn gây tử vong".
|